باتوجه به استفاده روز افزون از سرویس پست، برای جابجایی بسیاری از کالاها، جا دارد که شرکت های متولی، با تولید محتوای کاربردی، سواد پستی جامعه را بالا ببرند. بدین ترتیب از سویی کیفیت در تعامل بین شرکت­های مربوطه و مشریان ارتقا می‌یابد و از سوی دیگر امکان سوء استفاده از افراد، ارسال ممنوعات پستی و عواقب آن تا حد بسیار زیادی کاهش می‌یابد.

ممنوعات پستی

بنا بر قوانین و مقررات پستی، ارسال برخی مرسولات از طریق پست ممنوع می باشد.نظر به این‌که ادارات پست تابع سیاست‌گذاری کشور‌ خود می باشند، موظف‌اند طبق قوانین و مقررات کشور خود و هم‌چنین مقررات پستی، ممنوعیت‌هایی را برای ارسال مرسولات پستی اعمال کنند.

۱- مواد مخدر و روان گردان (پسیکوتروپ)

۲-مواد منفجره، قابل اشتعال و مواد رادیواکتیو یا سایر مواد خطرناک

۳-اشیاء منافی عفت یا اخلاق

۴- حیوانات زنده به جز زنبور عسل، زالو، کرم ابریشم و انگلها و اقلام دافع حشرات موذی که بوسیله مؤسسات رسماً شناخته شده باشند .

۵- اشیائی که ورود یا به جریان اندازی آنها در کشور مقصد ممنوع است .

۶- اشیایی که به لحاظ ماهیت یا بسته بندی شان خطری برای کارکنان پست ایجاد کنند و یا موجب کثیف کردن، خرابی سایر مرسولات یا تجهیزات پستی شوند.

۷- مدارکی با جنبه مکاتباتی مالیه و شخصی، مبادله شده بین افرادی به جز فرستنده و گیرنده یا اشخاصی که با آن­ها زندگی می­کنند.

ممنوعیت­‌های کلی ارسال کالا از طریق پست

۱-کالاهایی که منع شرعی و قانونی دارد

۲- اسلحه و مهمات

۳-وسایل قمار و مشروبات الکلی

۴- مواد مخدر

۵- مجله، روزنامه، صور، علامات و هر نوع نوشته مخالف مذهب رسمی کشور، نظم عمومی یا شئون ملی یا عفت عمومی، اختفاء و جاسازی

۶-جهت ترخیص برخی دستگاه ها و لوازم و مواد از قبیل: گیرنده های رادیویی و وسایل مخابراتی، آلات موسیقی و کتب و نشریات و فیلم و نوار، دستگاه های کامپیوتر و قطعات آن، بذر گیاه و بوته و …نیازبه ارائه مجوزترخیص از وزارتخانه ها و سازمان­ها یذیربط می باشد.

۷-ارسال و صدور فرش دستباف به هر سایز و اندازه از طریق پست غیر مجاز است

۸-ارسال اشیاء عتیقه، آثار هنری اصیل، کتب خطی، انواع سکه و سنگهای گران­بها ممنوع است

۹- ارسال کالاهای اساسی مانند دارو و مواد غذایی غیر مجاز است

مهم‌ترین کالاهای ممنوعه بخصوص برای حمل با موتورسیکلت

مایعات

در حالت کلی فرستادن مایعات با استفاده از پیک موتوری ممنوع است. دلیل اصلی این کار، جلوگیری از اتفاقاتی است که در اثر شکستن شیشه‌ی مایعات بروز می‌کنند و دردسرهای بی‌شماری را برای مامور ارسال به وجود می‌آورند. نشتی مایعاتی از قبیل ترشی و عرقیجات می‌تواند آثار ناخوشایندی را روی سیستم ارسال بسته‌ها به جا بگذارد و به همین دلیل به هیچ عنوان تایید نمی‌شوند. دلیل دوم که از نظر اهمیت کمتر از دلیل اول هم نیست، ماده‌ای است که درون بسته‌ها جابجا می‌شود. به دلیل غیرقانونی بودن مشروبات الکلی در ایران، این مواد هم جزو ممنوعات پستی محسوب می‌شوند.

حیوانات

حیوانات و موجودات زنده هم از ممنوعات پستی هستند که نمی‌توان آنها را با استفاده از پیک موتوری جابجا کرد. برای این مورد قانون دقیقی وجود ندارد و تنها به صورت یک قانون نانوشته از طرف شرکت‌های لجستیک رعایت می‌شود. متاسفانه سگ، گربه و سایر حیوانات خانگی دوست‌داشتنی هم از جمله کالاهای ممنوعه پستی هستند.

مواد خوراکی

خوراکی‌ها بی‌آزارترین عضو این لیست هستند و متاسفانه نمی‌توانند با استفاده از شرکت‌های لجستیک عمومی حمل شوند. از آنجایی که این مواد نسبت به شرایط نگهداری حساس هستند و به مدت مشخصی پیش از مرتب شدن و تحویل به پیک موتوری به حال خود رها شوند، احتمال فاسد شدن آنها خیلی زیاد است. مخصوصا مواد پروتئینی، میوه‌ها و سبزی‌جات که حتما باید در دمای خاصی نگهداری شوند. احتمال زیاد فساد مواد غذایی باعث می‌شود که به رغم میل باطنی نتوان آنها را به شرکت‌های پستی و لجستیک سپرد.

بسته‌های سنگین و حجیم

بسته‌هایی که برای ارسال درون‌شهری به دست پیک سپرده می‌شوند، باید حجم و ابعاد قابل قبولی داشته باشند. منظور از ابعاد قابل قبول آن ابعادی است که درون باکس پیک موتوری جا شود. جعبه‌ی پیک‌های موتوری معمولا مربعی است و حداکثر یک جعبه با ابعاد ۴۵ سانتی‌متری درون آن جا خواهد شد. حداکثر وزن قابل قبول برای هر بسته هم ۲۵ کیلوگرم است.

کالاهای ارزشمند

کالاهای ممنوعه پستی شامل کالاهای بسیار گران‌قیمت هم هستند. کالاهایی از قبیل گوشی موبایل، لپ‌تاپ و سایر کالاهای دیجیتال که قیمت زیادی دارند را نمی‌توان با استفاده از سرویس پستی یا پیک موتوری فرستاد. این لوازم به دلیل ذات با ارزشی که دارند، نیازمند بیمه هستند و از آنجا که بیمه کردن مرسولات این‌ چنینی با مشکلات زیادی همراه است، کمتر شرکت لجستیکی حاضر می‌شود تا مسئولیت آن­ها را قبول کند.

سلب مسئولیت کالاهای ممنوعه پستی

کالاهای ممنوعه پستی در شرایطی که قابل مشاهده و شناسایی باشند، به هیچ وجه پذیرفته نمی‌شوند. اما در صورتی که محتویات بسته‌ها از سمت فرستنده اعلام نشود یا به هر شکل از دیده شدن محتویات آن­ها جلوگیری شود، مسئولیت از پیک‌های ارسال سلب خواهد شد و ارسال‌کننده تمام مسئولیت قانونی را بر عهده خواهد گرفت.