لجستیک، زیرمجموعهای از زنجیره تامین است و مدیریت سفارشات از جمله مهمترین بخشها در هر دو آنها بهشمار میآید. مدیریت سفارشات از این زاویه شامل مواردی مانند برنامهریزی، ثبت و دریافت سفارش، نظارت بر سفارشات و کنترل تمامی فرآیندهایی است که با سفارشات در ارتباط هستند. همچنین سفارشات به انواع سفارشهای مشتری، ساخت و خرید تقسیم میشوند. مدیریت سفارشات بخش بسیار مهم از لجستیک است. این بخش تضمین میکند که سفارشات به بهترین شکل پردازش میشوند و محصولات در زمان وعده داده شده به دست مشتری میرسند. در این مطلب از شرکت جابار، با مفهوم مدیریت سفارش و مزایای بهینهسازی آن در زنجیره تامین آشنا میشویم.
مدیریت سفارش (Order Management) در زنجیره تامین (Supply Chain) شامل مواردی مانند دریافت سفارش، پردازش و اجرای سفارش و مدیریت مجموعه سفارشها میشود. نقطه آغاز در یک سیستم مدیریت سفارش، زمانی است که مشتری یک سفارش را برای شما ارسال و یا در سایت ثبت میکند که در بخش فرست مایل دلیوری قرار میگیرد.
نقطه پایان آن نیز زمانی است که مشتری، خدمات یا کالا را دریافت میکند که در بخش لست مایل دلیوری قرار دارد. برای مثال لاکرهای هوشمند، از ابزارهایی برای تسهیل مدیریت سفارشها در لست مایل دلیوری و نیز از تجهیزات شهر هوشمند هستند.
شرکت جابار، برترین شرکت تولید و عرضه لاکرهای هوشمند در ایران است. کسب و کارها میتوانند با استفاده از لاکرهای این مجموعه، هزینههای تحویل محصولات به مشتری را کاهش دهند. همچنین با استفاده از نرمافزار این لاکرها، سفارشات و تحویل را بهسادگی مدیریت کنند.
امروزه از نرمافزارها و پلتفرمهای تحت وب مدیریت سفارش، برای بهینهسازی و خودکارسازی فرآیندها بهویژه در بخش فرست مایل دلیوری (زمان ثبت و پردازش سفارشها) استفاده میشود. همچنین برای ردیابی سفارشها در بخش لست مایل دلیوری نیز استفاده میشود. این ابزارها را با عنوان سیستم مدیریت سفارشات میشناسیم.
برای مطالعه مقالهی “راهحلهایی برای بهبود مدیریت دریافت و تحویل مرسولات پستی“، کلیک کنید.
سیستم مدیریت سفارش (Order Management System) یا به اختصار OMS یک نرمافزار رایانهای یا پلتفرم تحت وب است. این سیستم با دیگر نرمافزارهای مدیریت کسبوکار شما ادغام شده و باعث افزایش بهرهوری در فرآیندهای مدیریت سفارشات میشود. برای مثال یکی از مزایای این سیستمها در این است که میتوانند سفارشها را از کانالهای مختلف دریافت و مدیریت کنند. این یعنی شما میتوانید در یک پایگاه داده جامع تمامی جزئیات سفارشات کانالهای مختلف را مانند قیمت، تعداد ، آدرس مشتری، زمان ارسال، نحوه ارسال و… مشاهده کنید. در ادامه با مراحل مدیریت سفارشات با استفاده از این سیستم آشنا میشویم.
منظور از دریافت سفارش، فقط ثبت سفارش توسط مشتری نیست. سیستم باید این سفارشها را دریافت کرده و پرداختهای مشتریان برای هر سفارش را نیز پردازش کند. سرعت این فرآیند، تعیین کننده سرعت اجرای سفارش نیز میباشد. همچنین در صورتی که محصول در انبار موجود نباشد، سیستم زمان تامین و ارسال آن برای مشتری را تعیین کرده و به مشتری اطلاع میدهد.
در این مرحله، سفارشات متناسب با ویژگیهایی مانند اولویت زمانی تحویل و نیز نوع و تعداد جنس برای انبار ارسال میشوند. بنابراین پرسنل انبار از طریق پلتفرم به این اطلاعات دسترسی پیدا میکنند. همچنین بر اساس نیازهای مشتری، کالا از انبار به پرسنل مربوطه تحویل داده میشود.
یکی دیگر از مراحل مدیریت سفارشات در فرست مایل دلیوری، بستهبندی است. این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است. کیفیت آن، تعیین کننده سلامت محصول در طول فرآیند تحویل به مشتری است. برای مثال، محصولاتی مانند مواد غذایی دارای استانداردهای خاصی از نظر بستهبندی هستند که بهداشت و سلامتی آنها را تضمین میکند. همچنین اجناس شیشهای و شکستنی باید در بستهبندیهای ویژه قرار گیرند تا از شکستن آنها در زمان حملونقل پیشگیری شود.
برای مطالعه مقالهی “مزایای استفاده از سرویس لاکر برای نقطه قبول (First Mile)“، کلیک کنید.
یکی از مراحل مهم مدیریت سفارشات، ارسال محصول برای مشتری بر اساس راهکارهای متنوع حملونقل از مسیرهای جادهای، آبی و هوایی است. همچنین میتوان از روشهای خاص مانند پست بینالمللی یا لاکرهای هوشمند اشاره کرد که از تجهیزات شهر هوشمند و نیز ابزارهای بهینهسازی ارسال در بخش لست مایل دلیوری هستند. در زمان حملونقل، همچنین باید به مواردی مانند استفاده از برچسبهای دارای مشخصات مشتری اشاره کرد.
حتی زمانی که مشتری، محصول را دریافت میکند، مدیریت سفارشات به پایان نمیرسد؛ زیرا ممکن است محصول با ویژگیهای مورد درخواست مشتری همخوانی نداشته باشد. از سوی دیگر، شرکتها به بازخوردهای مشتری اهمیت میدهند و از روشهایی برای دریافت این بازخوردها و تعیین میزان رضایت آنها از خدمات ارائه شده استفاده میکنند. همچنین در صورتی که مشتری از محصول دریافتی رضایت نداشته باشد، میتواند متناسب با سیاستهای مرجوعی کالا اقدام کند.
بهرهوری نیروهای کار، کاهش هزینهها و… در لجستیک نیازمند استفاده از یک سیستم مدیریت سفارشات کارآمد است. نخستین مزیت استفاده از چنین سیستمی دسترسی به دادههای قابل اعتماد است. زیر این سیستمها دادههای مرتبط را از بخشهای مختلف دریافت میکنند و با استفاده از آنها، فرآیندها سادهتر، سریعتر و قابل اطمینانتر از گذشته میشوند.
برخی از مزایای دیگر استفاده از این سیستمها را با هم مرور میکنیم:
در کنار یک سیستم جامع مدیریت سفارش مشتری، کسبوکارها برای بهینهسازی سفارشات میتوانند از بهروزترین فناوریها و تجهیزات نیز استفاده کنند. استفاده از فناوریهای مبتنیبر هوش مصنوعی و نیز نصب و استفاده از لاکرهای هوشمند جابار از جمله این موارد هستند.