در محیط کسبوکار امروزی، شرکتها مدام در تلاش هستند راهی برای متمایز شدن و ایجاد ارزش برای شرکت و مصرفکننده پیدا کنند.
اگرچه این دو مفهوم نامهای مشابهی دارند، تفاوتهای ظریفی بین آنها وجود دارد. بااینحال هر دو به سازمانها کمک میکنند تا خدمات مشتری و عملکرد شرکت را بهبود بخشند. در این مقاله، آنچه را که رهبران زنجیره تامین باید درباره تفاوتهای زنجیرههای ارزش و جریانهای ارزش بدانند، بررسی میکنیم.
زنجیره ارزش مجموعهای از فعالیتها است که چرخه عمر یک محصول یا خدمات را از شکلگیری ایده تا تولید و خرید توسط مصرفکننده، در برمیگیرد. تحلیل زنجیره ارزش بهرهوری عملیات یک شرکت را بررسی میکند.
تکمیل زنجیره ارزش معمولا شامل تمام بخشهای زنجیره تامین، از جمله تامین قطعههای با کیفیت بالا، همسو کردن ویژگیهای محصول با نیازهای مصرفکننده، اصلاح ایرادها در طول فرایند تولید و تحویل سریع است.
چند فعالیت تجاری دیگر که موجب تکمیل زنجیره ارزش میشوند، عبارتند از:
در حالیکه تکمیل زنجیره ارزش روی تصویر بزرگ عملیات یک شرکت تمرکز میکند، جریانهای ارزش به جزئیات میپردازند و بینش عمیقتری را درباره فرایندهای تجاری خاص فراهم میکنند. جریان ارزش فرایندهایی را تعریف میکند که منجر به رضایت مشتری میشود.
رهبران شرکت، جریان ارزش را نقشهبرداری میکنند تا بخشهای خاصی از زنجیره ارزش را بهتر درک کنند. این یافتهها سپس به سازمان کمک میکنند تا جنبههای عملیات خود را به روشهای مختلف بهبود بخشند. مثلا کارآمدتر کردن فرایندها که منجر به بهبود خدمات مشتری میشود.
مهمترین تفاوت بین زنجیرههای ارزش و جریانهای ارزش این است که زنجیرههای ارزش روی عملیات تجاری بهعنوان یک کل تمرکز دارند، در حالیکه جریانهای ارزش روی فرایندهای خاص درون شرکت متمرکز هستند. رهبران شرکت معمولا تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش را برای درک بهتر عملیات سطح بالا انجام میدهند. در مقابل، نقشهبرداری جریان ارزش به رهبران کمک میکند تا یاد بگیرند چگونه میتوانند ارزش افزوده ایجاد کنند و تعامل بهتری با مصرفکنندگان داشته باشند.
یکی از راههای تکمیل زنجیره ارزش در دنیای مدرن امروزی، استفاده از فناوریها و هوش مصنوعی در راستای بهینهسازی فرآیندها و عملکرد در زنجیره تامین است. برای مثال لاکرهای هوشمند که به عنوان تسهیلگر در صنعت پست و لجستیک و تجارت الکترونیک ایفای نقش میکند در تکمیل زنجیره ارزش بسیار موثر است زیرا نه تنها در بهبود فرایندهای ارائه خدمات به کسب و کارهای فوق کمک میکند بلکه موجب افزایش رضایت مشتری و راه حلی پایدار در جهت حفظ محیط زیست است.
چنین فناوریهایی میتوانند چند جانبه در زنجیره تامین ایفای نقش کرده و در تکمیل زنجیره ارزش تاثیرات قابل توجهی بگذارند.